Việc Vingroup đề xuất xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao Bến Thành – Cần Giờ chỉ trong 30–36 tháng đang trở thành chủ đề thu hút sự quan tâm lớn. Trong bối cảnh nhiều dự án metro tại Việt Nam mất hàng chục năm để hoàn thiện, tiến độ mà VinSpeed (thuộc Vingroup) đưa ra được xem như “kỷ lục mới” trong lĩnh vực hạ tầng giao thông.

Vậy tốc độ này có thực sự nhanh khi so với thế giới? Và đâu là yếu tố quyết định khả năng hoàn thành dự án đúng hạn?

Thông tin tổng quan về tuyến đường sắt VinSpeed

• Chiều dài tuyến: khoảng 53 km
• Tốc độ khai thác: 350 km/h
• Số ga giai đoạn 1: 2
• Tổng vốn đầu tư: hơn 85.000 tỷ đồng (85% vốn vay)
• Thời gian nghiên cứu: hoàn tất trong 2025
• Khởi công: tháng 12/2025
• Vận hành: 2028
• Tiến độ thi công: 30–36 tháng (tương đương 16–20 km/năm)

Phần lớn tuyến chạy trên cầu cạn, không giao cắt đường bộ, giúp giảm xung đột và rủi ro trong quá trình thi công.

Tiến độ 16–20 km/năm: So với thế giới là nhanh hay chậm?

1. Nhật Bản – Tiêu chuẩn an toàn cao, thời gian thi công kéo dài

Nhật Bản là quốc gia có kinh nghiệm lâu đời trong lĩnh vực đường sắt cao tốc (Shinkansen).

• Tuyến Tokaido Shinkansen dài 515 km thi công 5 năm (1959–1964) — được xem là kỳ tích thời bấy giờ.
• Các tuyến Shinkansen hiện đại thường mất 8–10 năm toàn chu trình, trong đó 4–6 năm dành cho thi công vài trăm km.

Với chuẩn Nhật Bản, một tuyến dài 50 km cần 2–4 năm thi công thuần. Như vậy, mục tiêu 2–3 năm của VinSpeed tương đương tiêu chuẩn Nhật, không quá khác biệt.

2. Trung Quốc – Quốc gia có tốc độ thi công nhanh nhất thế giới

Trung Quốc nổi tiếng với tốc độ triển khai hạ tầng “thần tốc”:

• Beijing – Shanghai (1.318 km) hoàn thành trong 3 năm (2008–2011)
• Wuhan – Guangzhou (968 km) hoàn thành trong 4 năm (2005–2009)

Hiệu suất thi công ở Trung Quốc đạt 200–400 km/năm, tức: 50 km có thể hoàn thành trong vài tháng đến một năm nếu đủ điều kiện về mặt bằng và cơ chế. 

Dù không thể so sánh 1:1 do khác biệt về thể chế và giải phóng mặt bằng, tiến độ VinSpeed 16–20km/năm vẫn nằm trong ngưỡng khả thi.

3. Pháp – Tiêu chuẩn khắt khe, thời gian kéo dài

Pháp là một trong những quốc gia có quy trình kiểm định an toàn và môi trường nghiêm ngặt nhất thế giới:

• LGV Sud-Est dài 409 km thi công trong 5 năm
• Interconnexion Est (57km) mất 6 năm
• Perpignan – Barcelona (45km) mất 8 năm

Với các tiêu chuẩn châu Âu, tuyến 50 km thường mất ít nhất 5 năm. So với Pháp, tiến độ mục tiêu của Vingroup nhanh hơn đáng kể.

Vì sao VinSpeed có thể đặt mục tiêu 2–3 năm?

1. Tuyến ngắn, mặt bằng tương đối thuận lợi

Tuyến Bến Thành – Cần Giờ đi từ trung tâm TP.HCM đến vùng rừng ngập mặn, nhưng có nhiều yếu tố thuận lợi:

• Ít ga (chỉ 2 ga giai đoạn 1)
• Không giao cắt đường bộ
• Chủ yếu là cầu cạn – thi công theo dây chuyền dễ dàng
• Không đi qua khu dân cư dày đặc

Điều này rút ngắn đáng kể thời gian giải phóng mặt bằng và xử lý kỹ thuật phức tạp.

2. Kinh nghiệm quốc tế: hạ tầng dài hàng trăm km còn làm được trong vài năm

Khi đối chiếu với Nhật – Trung – Pháp:

• Tiến độ 16–20 km/năm không phải quá nhanh
• Thậm chí đủ chậm để đảm bảo chất lượng nếu quy trình được tổ chức tối ưu
• Dự án chỉ dài 53 km, không phải tuyến vài trăm km như các quốc gia khác

3. Nút thắt nằm ở thủ tục – không phải thi công

Phần lớn dự án đường sắt tại Việt Nam kéo dài do:

• Quy trình thẩm định chồng chéo
• Giải phóng mặt bằng phức tạp
• Phối hợp giữa nhiều bộ ngành

Nếu giải quyết tốt 3 “nút thắt”:

• Thủ tục pháp lý
• Tiêu chuẩn kỹ thuật
• Mặt bằng

Thời gian thi công 2–3 năm của VinSpeed hoàn toàn khả thi.

Với tuyến ngắn, mặt bằng thuận lợi và công nghệ thi công hiện đại, tiến độ VinSpeed đặt ra không phải bất thường, thậm chí còn thận trọng hơn nhiều so với tốc độ thi công quốc tế.

Nếu các rào cản thủ tục được tháo gỡ kịp thời, dự án đường sắt tốc độ cao Bến Thành – Cần Giờ hoàn thành trong giai đoạn 2025–2028 hoàn toàn có thể trở thành hình mẫu mới, tạo động lực mạnh mẽ cho làn sóng đầu tư hạ tầng trên toàn quốc.

Tìm hiểu thêm các dự án và tư vấn chi tiết thông qua:

• Website: IQIWEUP
• Kênh truyền thông: Facebook